MÖÔØNG GIANG
(ñaêng laïi töø Dieãn ñaøn Nöôùc Vieät)
Trieát Gia Ñöùc M.Heidegger töøng ví con ngöôøi nhö
moät EÂtre Pour La Mort, coi ñoù nhö
moät sinh theå cho töû vong töû dieät, gioáng nhö quan nieäm trong
Trieát Hoïc Phaät Giaùo, cho raèng ñôøi laø beå khoå trong coõi theá voán
voâ thöôøng,ñeå roài roát cuïc ai cuõng phaûi cheát. Toùm laïi sinh töû
laø leõ taát yeáu cuûa con ngöôøi khoâng ai traùnh khoûi,nhöng ñeå yeân
taâm böôùc vaøo coõi vónh haèng, haàu nhö ai cuõng coá gaéng giöõ troïn
ñaïo laøm ngöôøi, toát cho mình,ích cho ñôøi vaø löu danh cuøng soâng
nuùi. Sau ngaøy 30-4-1975, coäng saûn Haø Noäi hueânh hoang tuyeân boá
taát caû nhöõng troø löøa bòp chính trò ñaõ laøm töø naêm 1930 laø thôøi
gian maø ñaûng coäng saûn quoác teá chính thöùc xaâm nhaäp vaøo VN, cho
tôùi khi duøng baïo löïc cöôûng
chieám ñöôïc toaøn theå queâ höông. Ñeå chia chung toäi danh thieân
coå ñaõ laøm huûy hoaïi ñaát nöôùc Laïc Hoàng suoát bao naêm qua, Vieät
Coäng ñeåu caùng, ñaõ loâi boïn vieät gian VNCH, töøng giuùp giaëc ñaâm
sau löng ngöôøi lính mieàn nam , vaøo chung xuoàng, tung heâ ca tung boïn
aên cheùn ñaù baùt naøy khi vieát laïi lòch söû caän ñaïi baèng chuû
thuyeát Maùc-Leâ coäng vôùi nhöõng huyeàn thoaïi hoang töôûng,veà caùi
goïi laø chieán thaéng ba ñaïi ñeá quoác Phaùp,Nhaät,Myõ.. Trong khi ñoù,
ngaøn thaûm kòch vó ñaïi,vaïn oan khieân toät cuøng, nuùi xöông,soâng maùu
vaø nhöõng côn gioâng baûo nöôùc maét cuûa trieäu trieäu naïn nhaân coäng
saûn trong bao naêm qua,bò cheá ñoä ñoäc taøi ñaõng trò cuøng nhöõng trí
thöùc khoâng tim oùc tieáp tay,choân daáu vuøi daäp moät caùch taän tuyeät trong
ñaùy moä thôøi gian. Nhöng lòch söû voán voâ tình vaø raát coâng baèng,
neân nhieàu trí thöùc buoåi tröôùc ñaõ oàn aøo ca tung Vieät Coäng, nay vì
löông taâm vaø treân heát laø söï thaät, phaûi thay ngoøi buùt ñeå vieát
laïi lòch söû, loâi ra aùnh saùng nhöõng uaån khuùc bi kòch , loät traàn
nhöõng huyeàn thoaïi cuûa ñaûng coïng saûn VN. 1968-2002, bao chuïc naêm
qua nay cuõng ñaõ ñuû ñeå khai quaät naám moà lòch söû veà cuoäc thaûm
saùt cuûa Vieät Coäng , maø naïn nhaân ña soá laø daân chuùng voâ toäi ,
trong traän chieán teát Maäu Thaân 1968 taïi Hueá. Theo nhaän xeùt cuaû
hoïc giaû Nguyeãn Hieán Leâ thì muoán vieát lòch söû, phaûi soáng cuøng
lòch söû ít nhaát moät thôøi gian. Do treân hieän coù moät soá lôùn naïn
nhaân soáng soùt sau thaûm kòch Maäu Thaân Hueá 1968, ñaõ quaû quyeát thuû
phaïm chính cuoäc taøn saùt daõ mang luùc ñoù laø nhöõng thaønh phaàn
trong caùi maët traän Lieân Minh Daân Toäc Hoøa Giaûi do Haø Noäi döïng
leân taïi Hueä vaøo ngaøy moàng ba teát MT(1-2-1968) goàm Leâ vaên
Haûo,Hoaøng phuû ngoïc Töôøng,Hoaøng phuû Ngoïc Phan,Nguyeãn Ñaéc
Xuaân,Nguyeãn Ñoaù,Ñaøo thò Xuaân Yeán, Hoaøng phöông Thaûo..Bia ñaù traêm
naêm coù theå bò huyû dieät bôûi con ngöôøi vaø thôøi gian, lòch söû cuõng
vaäy coù theå cuõng bò thay ñen ñoåi traéng bôûi boïn caàm quyeàn vaø ñaùm
boài buùt voâ loaïi nhöng bia mieäng thì khoâng bao giôø baát bieán bôûi
chuùng laø nhöõng taùc phaåm voâ hình khoâng chöõ nghóa. Sau naêm 1975,
haàu nhö boïn phaûn taëc VNCH ñeàu bò Haø Noäi cho ra rìa, trong soá naøy
coù anh em nhaø Hoaøng Phuû. Con ngöôøi duø coù traùi tim cao su hay nhaân
taïo, ñoâi luùc trong moät thoaùng baâng quô naøo ñoù. cuõng tònh taâm
xuùc ñoäng veà toäi aùc cuûa mình,phöông chi Hoaøng Phuû Ngoïc Töôøng laïi
laø moät trí thöùc, giaùo sö, vöông toân coâng tö,û ñöôïc sinh ra vaû
soáng treân ñaàu haøng trieäu trieäu ngöôøi laàm than ñen ñoùi VN, neân
OÂng chaéc cuõng haøng ñeâm saùm hoái veà toäi phaûn quoác va øsaùt nhaân
cuûa mình ñoái vôùi ñoàng baøo voâ toäi, roài tuûi phaän, roài böùt ruùt
,cuoái cuøng taâm tö ñaõ tuoân heát trong thi phaåm “ Ngöôøi haùi phuø
dung “, aên naên thöông tieác tuoåi hoa nieân thô moäng khi chöa laàm
ñöôøng theo giaëc gieàt haïi daân toäc mình :
“Ta tìm laïi trong hình haøi hoùa böôùm
Chuùt töï do quaû thöïc treân ñôøi .
ruû saïch
heát ñam meâ hoang töôûng
nuí thoâng nhieàu ta haõy rong
chôi.
1-HUEÁ, COÁ ÑOÂ TRONG DOØNG LÒCH SÖÛ VN :
Tænh Thöøa Thieân naèm giöõa mieàn Trung VN, coù dieän tích 5054km2 vaø
daân soá tính ñeán naêm 2000 laø 1.045.134 ngöôøi vôùi caùc quaän Phong
Ñieàn,Quaûng Ñieàn,Höông Traø,Phuù Vang,Höông Thuûy,Phuù Loäc,A Löôùi vaø
Nam Ñoàng. Tænh Lî laø thaønh phoá Hueá hieän nay coù dieän tích 380km2 vôùi 209.043 ngöôøi. Theo
töø nguyeân, Hueá laø do Hoaù teân noâm cuûa Thuaän Hoùa ñoïc traïi ra
nhöng ñeán nay vaãn chöùa tìm ñöôïc xuaát xöù, ngoaøi teân Hueá ñöôïc ñeà
caäp laàn ñaàu, trong baøi vaên vieát baèng chöõ noâm “ Thaäp giôùi coâ hoàn quoác ngöõ vaên”
cuûa ñaïi ñeá Leâ Thaùnh Toân (1460-1497). Laø coá ñoâ cuûa nhaø Nguyeãn
(1802-1945), Hueá muoân ñôøi vaãn ñeïp vaø thô moäng, mang nhieàu saéc
thaùi tieâu bieåu cho daân toäc, nhaân chöùng cuûa moät chaëng ñöôøng lòch
söû, vaên hoùa, kieán truùc VN, neân trong hoäi nghò laàn thöù 17 taïi
Catagenna nöôùc Columbia, vaøo thaùng 12-1993, toå chöùc UNESCO cuûa LHQ ,
ñaõ coâng nhaän Hueá laø di
saûn vaên hoùa cuûa nhaân loaïi caàn baûo toàn. Nghó veà Hueá, duø laø ñòa
phöông hay keû vieãn khaùch , ai cuõng ñeàu öa thích nhöng coâng trình
kieán truùc lòch söû cung ñieän vaø laêng taåm cuûa
caùc tieân vöông nhaø Nguyeãn. Kinh thaønh Hueá do vua Gia Long cho khôûi
coâng xaây caát töø naêm 1805 maõi tôùi naêm 1838 ñôøi vua Minh Maïng môùi
xong. Ñaây laø moät toøa thaønh hình vuoâng,,moãi caïnh 2.223m, beà cao
6,60m, chaân thaønh coù haøo saâu 4m,phía ñoâng nam saùt bôø soâng Höông
nhìn veà phía tröôùc laø nuùi Ngöï Bình. Ngoaïi thaønh höôùng baéc coù
phaùo ñaøi Mang Caù, ngoaøi ra coøn coù 10 cöûa chính vôùi nhöõng voïng
laàu cao ngaát, duøng ñeå ra vaøo. Toøa thaønh ñöôïc kieán truùc ñoäc
ñaùo, töø kieåu Vauban cuûa Phaùp cho tôùi ngheä thuaät xaây caát AÙ
Ñoäng, bieåu hieän neùt hoaønh traùng,loäng laãy nhöng khoâng keùm phaàn
thô moäng trang ñaøi töø vaùch thaønh,voïng laàu,cöûa ngoï moân..cho tôùi
ñeàn ñaøi cung caùc ñöôïc chaïm troå, ñieâu khaéc haøi hoøa trong caûnh
trí thieân nhieân tuyeät dieäu. Ngöôïc doøng lòch söû, töø naêm 1366 Hueá
ñaõ laø thuû phuû cuûa Ñaøng Trong, töùc laø hai Chaâu OÂ, Rí do vua Cheá
Maân cuaû Chieâm Thaønh, daâng cho nhaø Traàn laøm sính leã cöôùi coâng
chuùa Huyeàn Traân cuûa Ñaïi Vieät, töø ñoù trôû thaønh ñaát Thuaän Hoùa.
Nhöõng gì coøn laïi cuûa Hueá hoâm nay chæ laø moät phaàn coâng trình cuûa
coá ñoâ trong ñoáng gaïch vuïn do Vieät Coäng vaø boïn Vieät Gian VNCH
taøn phaù vaøo Teát Maäu Thaân 1968. Ngoaøi ra Hueá coøn nhieàu neùt tieâu
bieåu khaùc nhö Chuøa Thieân Muï,caàu Tröôøng Tieàn,Chôï Ñoâng Ba, vôùi
tröôøng Quoác Hoïc coå
kính naèm caïnh bôø soâng
vôùi haøng phöôïng vyõ nôû roä moãi ñoä heø veà, nuí Ngöï Bình tröôùc
troøn sau meùo, soâng An Cöïu naéng ñuïc möa trong,hoà Tónh Taâm sen nôû
nguùt ngaøn vaø Phuù Vaên Laâu trô gan cuøng tueá nguyeät. Noùi tôùi Hueá
ñeå nhôù veà nhöõng hình aûnh noåi baät dòu daøng cuûa ngöôøi daân ñaát
thaàn kinh nhö maùi toùc theà, taø aùo daøi traéng, chieác noùn baøi thô,
nhöõng gioïng hoø, caâu haùt..taát caû laø nhöõng neùt ñeïp laøm Hueá
mieân vieãn soáng vôùi soâng nuùi thôøi gian. Ñeán Hueá ñeå aên nhöõng
moùn vöông giaû cuõng nhö bình daân tính hôn 600 moùn vöøa chay,vöøa maën,
vöøa chaùo,vöøa cheø keå caû baùnh,möùt vaø ñuû thöù döa. Ñeán Hueá ñaâu queân moùn
buùn boø gioø heo coïng to raát cay,roài thì baùnh khoaùi nôi cöûa Thöôïng
Töù, chieàu toái ñi aên côm AÂm Phuû, laø thöù côm thaäp caåm ñaëc bieät
vôùi moùn döa gan laøm moùn chua raát ngon. Cuõng ñaâu queân ñöôïc côm
heán beán Coàn, moät höông vò ñaëc thuø cuûa Hueá, gioáng nhö nem chua An Cöïu, meø xöûng vaø
oác gaïo beán Coàn, möïc Thuaän An vaø soø huyeát Laêng Coâ. Cuoái cuøng
nhôù Hueá laø nhôù ñeán coâng trình môû nöôùc vó ñaïi cuûa caùc Chuùa
Nguyeãn Hoaøng,Saûi Vöông,Hieàn Vöông, Phuùc Chu, Phuùc Truù..cho ta moät
giaûi giang sôn gaám voác tôùi taän muõi Caø Maâu no giaøu ñeå con chaùu
veà sau moät ñôøi sung maõn. Nhöõng ñaáng Tieân Vöông c6ng ñöùc vaø söï
nghieäp ngaát cao nhö nuùi treân,töø khi VC leân naém quyeàn, ñaõ bò
chuùng huyû dieät, ñeå daønh coâng, daønh tieáng vaø daønh ñòa vò ñoäc
toân yeâu nöôùc trong doøng söû Vieät.
Töø naêm 1967,Haø Noäi ñaõ quyeát ñònh toång taán
coâng VNCH vaøo nhöõng ngaøy höu chieán Teát Maäu Thaân 1968. Trong soá 44
tænh,thò taïi mieàn nam bò ñoät kích, thì Saì Goøn vaø Hueá laø quan
troïng hôn caû.
Vì traïi Löïc löôïng ñaëc bieät A-Shau ruùt ñi, neân
thung luõng A Shau bò boû ngoõ vaø VC ñaõ lôïi duïng dòp naøy ñeå chuyeån
moät soá lôùn boä ñoäi vaøo taán coâng coá ñoâ vôùi söï daãn ñöôøng chæ
loái cuûa ñaùm Vieät Gian VNCH taïi Hueá . Traän chieán môû maøn vaøo
saùng moàng hai Teát, nhaèm ngaøy 31-1-1968, baèng hai caùnh quaân : Ñoaøn
6 goàm caùc tieåu ñoaøn ñaëc coâng K1,K2,K6 vaø K12 töø phía baéc beân taû
ngaïn soâng Höông, taán coâng BTL.SD1BB taïi ñoàn Mang Caù,phi tröôøng
Taây Loäc, Ñaïi Noäi. Ñoaøn 5 goàm caùc tieåu ñoaøn K4A,K4B,K10 vaø K21
töø phía nam,höûu ngaïn soâng Höông , hôïp vôùi Thaønh ñoäi taán coâng
caùc cô sôû haønh chaùnh phía nam. Ngoaøi ra coøn coù Ñoaøn 9 goàm hai
tieåu ñoaøn 416,418 hôïp vôùi moät ñôn vò mang teân Ñöôøng 12,taán coâng
maët taây. Cuõng noùi theâm laø VC ñaõ lôïi duïng nhöõng xaùo troän taïi
Hueá trong caùc naêm 1965,1966, xaâm nhaäp hoaït ñoäng cuõng nhö moùc noái
duï doå moät soá hoïc sinh,sinh vieän, quaù meâ thaày maø phaûn boäi laïi
VNCH. Thaät ra maët traän quan troïng nhaát cuûa VC ôû Hueá laø maët traän
chính trò, vì vaäy Haø Noäi baát chaáp maùu xöông cuûa caùn binh vaø
thöôøng daân voâ toäi, ra lònh cho ñaùm taøn binh phaûi coá thuû trong
Ñaïi Noäi trong thöïc traïng bi thaûm tuyeät voïng bôûi caùc voøng vaây
cuûa quaân löïc Hoa Kyø vaø VNCH. Phuï traùch coâng taùc toång khôûi
nghóa, ñeå laäp chính quyeàn caùch maïng ôû Hueá laø Hoaøng kim Loan vaø
Hoaøng Lanh, ñaõ vaøo naèm vuøng töø laâu trong nhaø moät giaùm thò
tröôøng Quoác Hoïc laø Nguyeãn Ñoaù. Ngoaøi ra coøn coù Nguyeãn trung
Chính,Nguyeãn höûu Vaân (giaùo sö tröôøng AÂm nhaïc kòch ngheä), Phan
Nam,Nguyeãn Thieát. Ngaøy 14-2-1968 ñaøi VC phaùt thanh taïi Haø Noäi cho
bieát ñaõ laäp xong chính quyeàn caùch maïng taïi Hueá do Leâ vaên Haûo
laøm chuû tòch, coøn Ñaøo thò xuaân Yeán vaø Hoaøng phöông Thaûo laøm phoù.
Ngoaøi ra coøn coù caùi Lieân minh caùc löïc löôïng Daân toäc, Daân chuû
vaø Hoøa bình ñöôïc Haø Noäi naën ra ngaøy moàng ba Teát ( 1-2-1968 )
cuõng do Leâ vaên Haûo, tieán só giaûng sö veà nhaân chuûng hoïc taïi Ñaïi
Hoïc Hueá vaø Saøi Goøn laøm chuû tòch lieân minh. Theo Haûo vì troán
lính, neân 1953 qua Phaùp du hoïc vaø tieâm nhieåm chuû nghóa coïng saûn
cuûa Traàn vaên Kheâ,Nguyeãn khaéc Vieän, neân vaøo caùc naêm 1965,1966
duø ñang soáng trong caûnh giaøu sang, chöùc trong laïi ñöôïc troán lính
nhöng vaãn taùn taän löông taâm, theo VC naèm vuøng laø Hoaøng phuû ngoïc
Töôøng vaø Toân thaát Döông Tieàm vaøo MTGPMN vaø ra böng cuoái thaùng
12/1967. Trong Lieân Minh Ma naøy coøn coù Hoaøng phuû ngoïc Töôøng, Thích
Ñoân Haäu,Nguyeãn Ñoaù, Hoaøng phuû ngoïc Phan,Nguyeãn ñaéc Xuaân..Toùm
laïi maët traän ñöôïc chæ huy toång quaùt bôûi Leâ Minh,Tröôûng ban an
ninh khu uûy Trò Thieân, coøn Toáng hoaøng Nguyeân vaø Nguyeãn ñình Baûy
Khieâm thoø lo veà phaàn thuû tieâu,gieát ngöôøi voâ toäi taïi Hueá. Theo
Baûy Khieâm , chính Y ñaõ gieát raát nhieàu só quan vaø caùn boä,coâng
chöùc VNCH bò keït taïi Hueá, cuøng caùc giaùo sö ngöôøi Ñöùc daïy taïi
Ñaïi hoïc Y Khoa, qua chæ ñieåm cuûa VC naèm vuøng vaø sau naøy Leâ Minh
laãn Buøi Tín ñeàu xaùc nhaän Vieät Coäng ñaõ taän tuyeät taøn saùt voâ
nhaân ñaïo ñoàng baøo voâ toäi taïi Hueá vaøo Teát Maäu Thaân 1968. Ngay
töø ñaàu, nhôø lôïi duïng dòp höu chieán, nhieàu ñôn vò cho caùc quaân
nhaân veà nhaø aên Teát, neân
VC ñaõ chieám ñöôïc haàu heát caùc cô sôû haønh ch1nh, khu Daïi
Noäi,chôï Ñoâng Ba,cöûa Thöôïng Töù,An Hoøa, Chaùnh Taây..ngoaïi tröø
BTL.SD1BB taïi ñoàn Mang Caù,cô sôû MACV,Tieâu khu Thöøa Thieân, Ñaøi
phaùt thanh, Tröôøng Kieåu Maãu vaø caàu taøu Haûi Quaân vaãn do QLVNCH
kieåm soaùt. Ngaøy moàng ba Teát 1-2-1968, moät ngaøy sau ñoù, Chieán
ñoaøn Duø vôùi 2 tieåu ñoaøn 2,7 vaø chi ñoaøn 2/7 töø phía baéc vaøo
giaûi vaây Hueá. Hai ñaïi ñoäi TQLC cuøng 4 chieán xa M48 trong Chieán
doaøn X-Ray ñoùng taïi Phuù Baøi cuõng veà Hueá taêng cöôøng phoøng thuû
MACV. Chieàu ngaøy moàng 4 Teát, TÑ 9 Duø ñöôïc tröïc thaêng vaän vaøo
chieán tröôøng, töø ñaây cho tôùi ngaøy 12-2-1968 , cuoäc chieán trôû neân
khoác lieät baïo taøn vôùi söï toån thaát nhaân maïng raát cao cuûa caû
hai phía. Cuøng ngaøy ñoù, Chieán ñoaøn A Thuûy quaân luïc chieán VN goàm
caùc tieåu ñoaøn 3,4,5 thay theá chieán ñoaøn Duø, tieáp tuïc giaûi toûa
aùp löïc VC taïi saân bay Taây Loäc vaø Ñaïi Noäi. Ngaøy 19/2 TQLC môû
chieán dòch Soùng Thaàn 739/68. Ngaøy 22/2 hai tieåu ñoaøn 21 vaø 39 BDQ
ñöôïc taêng cöôøng taïi Hueá vaø VC cuõng baét ñaàu thaùo chaïy. Ngaøy
25/2/1968 Bieät ñoäng quaân chieám laïi Khu Gia Hoäi, chaám döùt chieán cuoäc taïi Hueá vôùi ñoå
naùt, ñieâu taøn, nhaø cöûa, caàu coáng, caây coái, ñöôøng xaù gaàn nhö
töû ñòa vôùi xaùc ngöôøi naèm la lieät ñaõ sình thoái. Taát caû chæ coøn
laø söï taøn nhaån, theâ löông, töø baøn tay ñaúm maùu cuûa VC vaø boïn
Vieät gian mang ñuû loaïi maët naï gaây neân. Toùm laïi khoâng coøn lôøi
naøo ñeå ñuû vieát veà Hueá ñang quaèn quaïi trong löûa maùu, gioáng nhö
nhöõng nhòp caàu Traøng Tieàn treân Höông Giang ñôùn ñau gaõy xaäp. Hôûi
oâi saét theùp, goå ñaù coøn bieát rôi nöôùc maét vôùi Hueá theâ löông,
trong khi ñoù laïi coù khoâng ít ngöôøi thaûn nhieân ñöùng voå tay cöôøi.
2-THAÛM SAÙT MAÄU THAÂN TAÏI HUEÁ
:
Nhöõng haønh ñoäng daõ man nhaém vaøo daân laønh
taïi Hueá , laøm nhôù tôùi Nga Soâ taøn saùt hôn 5000 haøng binh Ba Lan
phaàn lôùn laø só quan vaøo thaùng 9-1939 taïi röøng Katyn ôû phía taây
thaønh phoá Smolensk, chöùng toû baûn chaát hieáu saùt voán tieàm taøng
trong maùu oùc cuûa coïng saûn, duø chuùng laø ai chaêng nöûa, taát caû
ñeàu gioáng nhau vì cuøng chung moät toå,moät loø.Trong traän chieán
Teát Maäu Thaân 1968, Hueá
laø thaønh phoá bò thieät haïi naëng nhaát veà nhaân maïng cuõng nhö vaät
chaát vì bò VC chieám ñoùng laâu daøi nhaát. Rieâng ngöôøi Hueá sôõ dó bò
taøn saùt daõ mang, theo moät soá nhaân chöùng , do VC ñöôïc chæ ñieåm
bôûi moät soá naèm vuøng ñòa phöông vì thuø oaùn nhau maø traû thuø, roài
laïi ñöôïc töï do ñi laïi trong thaønh phoá neân töï do haønh ñoäng, nhaát
laø trong khoaûng töø moàng hai tôùi moàng boán, tha hoà ñi töøng
nhaø,loâi töøng ngöôøi ra baén gieát theo yù muoán, ñuùng vôùi kyõ thuaät
baét vaø thuû tieâu theo KGB vaø Maoit . Ñoïc laïi nhöõng trang söû cuûa
VNCH töø 1963 tôùi thaùng 4-1975, ngaøy nay caû theá giôùi ñeàu coâng
nhaän laø VC thua VNCH treân maët traän quaân söï nhöng ngöôïc laïi chieám
ñöôïc mieàn nam baèng thuû ñoaïn chính trò, qua phöông caùch xaùch ñoäng
quaàn chuùng, ñoàng thôøi vin vaøo ñoù maø naën ra nhöõng maët traän MA
nhö Giaûi Phoùng Mieàn Nam naêm 1960, roài sau ñoù laø Hoäi Ñoàng Nhaân
Daân Cöùu Quoác do phaàn lôùn
coïng saûn naèm vuøng laõnh ñaïo nhö Leâ Khaéc Quyeán, Leâ Tuyeân,Toân
Thaát Hanh, Leâ vaên Haûo,Hoaøng Phuû Ngoïc Töôøng,Hoaøng Phuû Ngoïc
Phan,Nguyeãn ñaéc Xuaân, Toân Thaát Döông Tieàm..Trong soá caùc hung thaàn
can döï tôùi böûa tieäc maùu taïi Hueá, dö luaän tröôùc sau vaãn nhaém
vaøo Leâ vaên Haûo, Hoaøng Phuû Ngoïc Töôøng,Ngoïc Phan vaø Nguyeãn ñaéc
Xuaân. Naêm 1966 khi coøn laø moät sinh vieân, Nguyeãn ñaéc Xuaân töøng
toå chöùc ñoaøn “Phaät Töû
Quyeát Töû” quaäy naùt Hueá, sau ñoù troán theo VC vaø trôû laïi coá ñoâ
vaøo Teát Maäu Thaân, phuï traùch ñoäi “Coâng taùc thanh nieân” vaø
khuyeán duï caùc quaân nhaân VNCH bò keït,ñeå laäp caùi goïi laø ñoaøn
nghóa binh..Traùi vôùi döï ñoaùn cuûa coäng saûn, daân chuùng Hueá khoâng
höôûng öùng toång khôûi nghóa,traùi laïi boû troán sang caùc khu vöïc coù
QLVNCH nhö Mang Caù,Tröôøng Kieåu Maãu, Tieåu Khu Thöøa Thieân,Beán
Taøu,Phuù Baøi..Baét ñaàu ngaøy moàng ba Teát, QLVNCH vaø Hoa Kyø phaûn
coâng, ngaøy 7-2-1968 VC giöït xaäp caàu Tröôøng Tieàn. Ngaøy 15-2 Quaân
UÛy coïng saûn taïi Haø Noäi ban leänh cho VC töû thuû taïi Hueá, nhöng
tình hình caøng luùc caøng bi ñaùt cho VC neân Leâ Minh muoán ruùt quaân.
Ngaøy 23-2 VC bò ñaåy ra khoûi Hueá, laù côø VNCH laïi tung bay treân kyø
ñaøi ôû Phuù vaên Laâu. Noùi chung coïng saûn taøn saùt ñoàng baøo Hueá
nhieàu nhaát laø taïi khu daân cö Gia Hoäi vì vuøng naøy bò VC chieám laâu
nhaát töø ngaøy muøng 2 Teàt ñeán 22-2-1968 môùi ñöôïc Bieät Ñoäng Quaân
giaûi toûa, bôûi vaäy giaëc vaø Vieät gian môùi coù cô hoäi gieát nhieàu
ñoàng baøo voâ toäi. Cho ñeán nay khoâng ai bieát ch1nh xaùc soá ngöôøi bò
VC taøn saùt taïi Hueá laø bao nhieâu nhöng caên cöù vaøo thoáng keâ soá
haøi coát tìm ñöôïc trong moät soá haàm choân taäp theå sau khi giaëc bò
ñaùnh duoåi khoûi thaønh phoá, taïi caùc ñòa ñieåm Tröôøng Gia Hoäi, Chuøa
Theravada, Baûi Daâu,Coàn Heán, Tieåu Chuûng vieän, Quaän taû ngaïn, Phía
ñoâng Hueá, Laêng Töï Ñöùc,Ñoàng Khaùnh, Caàu An Ninh, Cöûa Ñoâng Ba,
Tröôøng An Ninh Haï,Tröôøng Vaân Chí, Chôï Thoâng,Chuøa Töø Quang,Laêng
Gia Long, Ñoàng Di,Vònh Thaùi,Phuø Löông , Phuù Xuaân,Thöôïng Hoøa,Thuûy
Thanh,Vónh Höng vaø Khe Ñaù Maøi..toång coäng ñeám ñöôïc 2326 xaùc. Veà
caâu hoûi taïi sao VC taøn saùt thöôøng daân voâ toäi, ñeán nay Haø Noäi
vaãn traùnh neù, coøn Voõ nguyeân Giaùp thì ñeåu giaû hôn khi bò caùc kyù
giaû ngoaïi quoác phoûng vaán sau Teát Maäu Thaân, ñaõ traû lôøi laø Baéc
Vieät khoâng heà bieát vì ñoù chuyeän cuûa MTGPMN vaø VNCH. Theo caùc nhaø
nghieân cöùu trong vaø ngoaøi nöôùc, thì ñoäng cô coïng saûn taøn saùt
daân chuùng taïi Hueá, ngoaøi moät lyù do nhoû laø söï traû thuø do hôøn
oaùn tröôùc ñaây giöõa caù nhaân vaø caù nhaân, thì taøn saùt theo keá
hoaïch phaù huyû vaø laøm roái loaïn boä maùy caàm quyeàn cuûa VNCH, ñieàu
naøy ñaõ ñöôïc ghi laïi trong moät taøi lieäu cuaû caùn boä VC , bò SD1
Khoâng kî Hoa Kyø baùt ñöôïc
taïi tænh Thöøa Thieân ngaøy 12-6-1968 .Taøn saùt ñeå khuûng boá
vaø caûnh caùo ñe doïa daân chuùng ñöøng toøng quaân choáng coäng. Taøn
saùt tín ñoà Thieân Chuùa Giaùo ñeå chiareõ söï ñoaøn keát taïi mieàn nam,
taïo söï nghi kî giöõa caùc toân giaùo cho tôùi ngaøy VC cöôûng chieám
döôïc mieàn Nam môùi chaám döùt vì VC ñoäc taøi ñaûng trò, caám bieåu tình
xuoáng ñöôøng, neân boán beân boán phía bình ñaúng chòu soáng chung hoøa
bình, neân gaàn nhö khoâng thaáy töï thieâu, tuyeät thöùc vaø ra baùo
choáng ñoái, beâu xaáu,haï nhuïc chính quyeàn nhö côm böûa thôøi VNCH.
Taøn saùt daân chuùng ñeå gaây tieáng vang vôùi theá giôùi. Trong doøng
Vieät Söû, töø thôøi Vua Huøng döïng nöôùc cho tôùi ngaøy nay,chæ thaáy
coù ghi laïi moät cuoäc raøn saùt taäp theå toân thaát nhaø Haäu Lyù do
Traàn Thuû Ñoä gaây ra vaøo naêm 1232 baèng thuû ñoaïn cho giöït xaäp nhaø
trai ñaøn , gieát cheát chöøng vaøi chuïc ngöôøi trong toân thaát nhaø Lyù
nhöng haønh vi treân duø ñaõ thuoäc vaøo quaù khöù, ñeán nay vaãn bò ñôøi
nguyeàn ruûa, duø maët thaät cuûa lòch söû, neáu khoâng coù Traàn Thuû Ñoä
seõ khoâng coù Traàn Thaùi Toâng quyeát chieán choáng quaân Moâng Coå xaâm
laêng Ñaïi Vieät laàn thöù 1 vôùi caâu noùi vang danh thieân coå :” ñaàu
Ñoä chöa rôi, khoâng theå ñaàu haøng giaëc Moâng”. Cuõng qua doøng Vieät
söû, ta thaáy kinh thaønh Thaêng Long töø luùc ñöôïc Vua Lyù Thaùi Toå
choïn laøm kinh ñoâ vaøo naêm 1010 cho tôùi thôøi Phaùp thuoäc vaøo naêm
1884 ñaõ 10 laàn bò giaëc Taøu, giaëc Chieâm caû Phaùp taøn phaù chieám
ñoùng va kinh thaønh Hueá thaát thuû naêm AÁt Daäu 1885 nhöng tuyeät
nhieân khoâng thaáy noùi tôùi quaân ngoaïi quoác taøn saùt ngöôøi Ñaïi
Vieät khi laøm chuû thaønh. Toùm laïi duø bò keát toäi nhö theá naøo
chaêng nöõa, ngöôøi Taøu,Chieâm,Phaùp cuõng coøn nhaân ñaïo hôn VC traêm
ngaøn laàn, veà cung caùch
ñoái xöû vôùi thöôøng daân trong chieán tranh. Ñem caùc bieán coá
naêm1885 taïi Hueá vaø 1946 ôû Haø Noäi ñeå so saùnh vôùi Maäu Thaân 1968
taïi Hueá ,boång thaáy laïnh mình veà nhöõng lôøi chaïy toäi cuûa teân
Ñaïi Taù VC Buøi Tín, khi traû lôøi veà cuoäc taøn saùt cuûa VC ñoái vôùi
thöôøng daân taïi Hueá naêm 1968, theo nhaän xeùt cuûa Nguyeãn ñöùc Phöông
trong Chieán Tranh toaøn taäp, thi Buøi Tín khoâng bieát gì veà qui öôùc
Geneve daønh cho tuø binh chieán tranh, hoaëc bieát nhöng giaû boä ngaây
thô khoâng bieát ñeå coù lyù do baøo chöûa söï taøn aùc daõ mang cuûa caùn
binh VC vaø bieát theâm veà quan nieäm cuûa Haø Noäi, luoân qui chuïp taát
caû nhöõng ai choáng ñoái hoï, ñeàu bò gaùn laø tuø binh vôùi keát quaû
nhö Buøi Tín noùi laø phaûi ñöôïc cheát ñeå giöõ gìn bí maät quoác phoøng.
Theo Chính Ñaïo trong “Maäu Thaân 1968 thaéng hay baïi” thì sau khi caùc
maät khu baát khaû xaâm phaïm cuûa VC taïi Tam Giaùc Saét,caùc chieán khu
C-D bò quaân Ñoäi Ñoàng Minh vaù QLVNCH phaù tan naùt, khieán Nguyeãn Chí
Thanh truøm coäng saûn Haø
Noäi, chæ huy Cuïc R ñaõ phaûi thay ñoåi chieán löôïc taïi Mieàn Nam vaøo
thaùng 5/1967, laø ñöa chieán tranh vaøo thaønh phoá ñeå cöùu nguy cho
caùn binh vaø cô sôû VC taïi noâng thoân ñang saép bò tieâu dieät. Nhöng
roài Ngueãn Chí Thanh ñoät ngoät cheát vaøo muøa thu naêm ñoùvaø caùi
cheát cuûa Y tôùi nay vaãn chöa ñöôïc ñöa ra aùnh saùng vì coù quaù nhieàu
nguoàn tin vaø caùc caùch cheát khaùc nhau töø VNCH,Buøi Tín,Hoa Kyø vaø
Xuaân Vuõ , moät caùn binh VC hoài chaùnh töøng soáng hôn 2000 ngaøy taïi
Cuû Chi vaø raát thaân caän cuõng nhö am töôøng chuyeän thaâm cung bí söû
cuaû vua chuaù VC taïi Cuïc R. Do treân Leâ Duaån ra leänh cho Voõ Nguyeân
Giaùp,Vaên Tieán Duõng,Leâ Ñöùc Thoï, Phaïm vaên Ñoàng..caûi tieán keá
hoaïch ñoät kích cuûa Nguyeãn Chí Thanh, thaønh toång coâng kích vaø theâm
vaøo ñoù laø laäp moät maët traän ngoaïi giao chính trò. Cuõng theo Chaùnh
Daïo , thì vieäc Traàn Ñoä naêm 1968 laø Phoù chính uyû B2, phuï traùch
tình baùo, coù ñòa vò taïi cucï R raát khieâm toán so vôùi Phaïm
Huøng,Traàn nam Trung,Traàn vaên Traø,Leâ troïng Taán..neân duø laø moät
trong nhöõng caáp chæ huy trong maët traän taïi Saøi Goøn vaøo Teát Maäu
Thaân 1968, cuõng chöa chaéc
ñöôïc Quaân UÛy Haø Noäi thoâng baùo caùc keá hoaïch bí maät trong Ñaûng
vaø lôøi tuyeân boá khoâng coù cô sôû, vôùi kyù giaû Stanley Karnov naêm
1981 raèng phaûn öùng cuûa Myõ trong cuoäc chieán naøy, chæ laø söï may
maén khoâng coù döï lieäu tröôùc. Chæ vì daõ taâm xaâm laêng cho ñöôïc
VNCH, maø Haø Noäi trong cuoäc chieán Maäu Thaân ñaõ gieát haïi haøng
chuïc ngaøn ngöôøi treân toaøn quoác vaø chæ rieâng taïi Hueá laïi choân
soáng ñoàng baøo, vaäy maø tôùi nay töø Haø Noäi cho tôùi boïn coäng saûn
taïi Hueá vaân coi nhö khoâng heà xaõy ra moät chuyeän gì vaø cuõng chaúng
coù ai nhaän traùch nhieäu, ngoaøi vieäc coâng khai ñoå heát nôï maùu cho
Leâ vaên Haûo,Hoaøng phuû ngoïc Töôøng,Hoaøng phuû ngoïc Phan, Nguyeãn
Ñoaù,Nguyeãn ñaéc Xuaân. Naêm 1998, ngaøy gioå chung cuûa gaàn 100.000
ngöôøi VN cheát trong cuoäc chieán cuõng laø ngaøyVC aên möøng chieán thaéng Maäu
Thaân, ca tuïng baøi thô cuûa Hoà vieát chuùc Teát ñoàng thôøi cuõng laø
maät hieäu cho caùn binh taïi mieàn nam môû cuoäc tieäc maùu. Chính Boä
Tröôûng quoác phoøng Baéc Vieät luùc ñoù laø Voõ nguyeân Giaùp soaïn thaûo
keá hoaïch,Phaïm Huøng UÛy vieân Boä Chính trò, chæ ñaïo Trung Öông Cuïc
Mieân Nam chæ huy traän toång taán coâng, vaäy maø cuõng chính Voõ nguyeân
Giaùp ñaõ traân traùo daùm noùi laùo vôùi nhaø baùo Taây Phöông vaøo naêm
1969 laø hoaøn toaøn voâ can, voâ traùch nhieäm. Ñaây laø moät toäi danh
thieân coå cuûa VC ñaõ gaây ra trong doøng söû Vieät,ñöôïc caùc söû gia
xeáp chung vôùi boán cuoäc taøn saùt lôùn treân theá giôùi caän ñaïi nhö
vuï quaân Nhaät taøn saùt 300.000 ngöôøi Hoa taïi thaønh Nam Kinh ngaøy
13-12-1937, vieäc Ñöùc quoác xaõ gieát haøng trieäu daân Do Thaùi trong
ñeä nhò theá chieán 1939-1945, keá ñeán laø coäng saûn Lieân Xoâ taøn saùt
15.000 tuø binh Ba Lan naêm 1940 vaø Khmer ñoû taøn saùt hôn 2 trieäu daân
laønh sau naêm 1975 khi chieám ñöôïc Cao Meân.
Theo Nguyeãn Lyù Töôûng, thì nhöõng haønh ñoäng daõ
man cuûa Vieät Coäng, taïi Thaønh Noäi vaø Gia Hoäi,do caùi goïi laø Toaø
AÙn Nhaân Daân ñöôïc quyeát ñònh bôûi caùc choùp bu trong Lieân Minh Daân Chuû Hoøa Bình, laø Leâ vaên
Haûo,Thích Ñoân Haäu, baø Nguyeãn Ñình Chi..nhöng chuû choát vaø daõ man
taøn baïo vaãn laø boïn theo phong traøo tranh ñaáu choáng VNCH naêm 1966,
sau ñoù theo VC vaø quay veà Hueá nhö Hoaøng phuû ngoïc Töôøng (giaùo sö),
Hoaøng phuû ngoïc Phan(sinh vieân y khoa),Nguyeãn ñaéc Xuaân (sinh vieân
sö phaïm),Traàn quan Long (sinh vieân sö phaïm),Phan Chính Dinh hay Phan
Duy Nhaân(sinh vieân)..daãn an ninh VC nhö Toáng hoaøng Nhaân,Baûy
Khieâm..ñi luøng baét baïn beø, thaân nhaân,caùc thaønh phaàn quaân,coâng,
caùn,chính VNCH cuõng nhö caùc ñaûng phaùi bò keït laïi taïi Hueá. Hieän
nay taát caû nhöõng bí maät cuûa lòch söû gaàn nhö ñöôïc khai quaät trong
ñoù coù cuoäc thaûm saùt thöôøng daân taïi Hueá naêm Maäu Thaân. Nhöõng toäi
nhaân thieân coå ngoaøi baûn aùn cuûa löông taâm, ñaïo ñöùc vaø söï
nguyeàn ruûa cuûa ñôøi, neân khoâng ngôùt tìm ñuû moïi caùch ñeå bieän
minh veà toäi loãi cuûa mình. Naêm 1988,treân baùo Soâng Höông vaø ñöôïc dòch ñaêng laïi treân
tôø Newswwek ôû Hoa Kyø, Ñaïi Taù Baéc Vieät Leâ Minh, nguyeân chæ huy maët traän Thöøa Thieân-Hueá, xaùc
nhaän vaø chòu traùch nhieäm veà vieäc taøn saùt daân chuùng Hueá nhöng
vaãn ñöa ra lyù do laø luùc ñoù VC ñang ôû vaøo giôø thöù 25, neân khoâng
kieåm soaùt ñöôïc . Coøn thuû phaïm chính Hoaøng phuû ngoïc Töôøng thì ñoå
thöøa cho cuïc boä,ñòa phöông chöù khoâng phaûi taïi ñaûng, vaãn giöõ
nguyeân yù laø mieàn nam maát vì caùch maïng chöù khoâng bò coäng saûn
quoác teá xaâm laêng, vaø treân heát vaøo ngaøy 12-7-1997 Töôøng coâng
khai choái toäi laø khoâng tham döï maët traän Hueá, vì luùc ñoù y ñang
troán taïi ñòa ñaïo trong quaän Höông Traø,tænh Thöøa Thieân. Coøn nhaân
vaät bò bia mieäng nhaéc tôùi laø Hoaøng phuû Ngoïc Phan..maø ngöôøi Hueá
töôûng laàm ? Leâ vaên Haûo hieän ñang soáng taïi Phaùp cuõng choái toäi.
Sau roát chæ coù Hoaøng phuû Ngoïc Phan vaø Nguyeãn ñaéc Xuaân vì luùc ñoù
gaàn nhö laø coâng an,cai tuø,chaùnh aùn vaø ñao phuû thuû..neân ngöôøi
Hueá ai cuõng nhaän ñöôïc,vì vaäy phaûi chòu tai tieáng nhô nhôùp muoân
ñôøi.
Ngaøy nay ai cuõng bieát Teát Maäu Thaân VC thua
lôùn vaø Toång thoáng Hoa Kyø laø Johnson phaûi tröïc tieáp chòu traùch
nhieäm tröôùc lòch söû vì ñaõ coá tình taïo neân moät loãi laàm nghieâm
troïng veà ñaïo ñöùc., gaây töû vong cho nhieàu ngöôøi coù theå traùnh
khoûi neáu ñöôïc baùo tröôùc söï thaät.
3-HOAØNG PHUÛ NGOÏC TÖÔØNG,KEÛ HAÙI
PHUØ DU : Phuø Dung
laø moät thöù hoa chæ soáng ñöôïc coù moät ngaøy, nôû vaøo buoåi saùng vaø
taøn luïn theo boùng ñeâm taøn, thöù hoa phuø du maây noåi maø thi nhaân
thöôøng möôïn ñeå ví nhöõng ñeä töû cuûa naøng tieân naâu. Hoa phuø dung
raát ñeïp, caây cao chöøng hai thöôùc, laù to, hoa phuø dung thöôøng coù
ba maøu ñoû,traéng vaø vaøng. Hoa phuø dung coøn ñöôïc ví vôùi saéc ñeïp
cuûa ngöôøi ñaøn baø, nhö trong thô cuûa Baïch Cö Dò :” Phuø dung nhö
dieän, lieãu nhö mi “, nghóa laø maët töôi nhö hoa phuø dung, maøy laù
lieãu. Trong Kieàu coù caâu “ Baïc tình noåi tieáng laàu xanh,moät tay
choân bieát maáy caønh phuø dung..” nhöng thaém thía nhaát vaãn laø hai
caâu thô trong Quan AÂm Thò Kính :” Phuø Dung nôõ ñeå lìa caønh, gieáng
saâu nôõ ñeå rôi bình töø ñaây “. Theo trieát hoïc, thì kieáp phuø du chæ
laø moät cuoäc phong traàn khoâng khoâng coù coù, khoâng nôû khoâng
taøn,luùc coù luùc khoâng, taát caû chæ laø phuø du trong coûi voâ
thöôøng. Thô vaên laø bieåu töôïng cuûa con ngöôøi, Toá Höûu baøn chaát
chaïy theo thôøi ñeå möu caàu quan chöùc, ñòa vò neân thô Toá Höûu luoân
mang baûn chaát cuûa moät con ngöôøi ñoäi treân ñaïp döôùi. Cao Baù Quaùt,
Nguyeãn coâng Tröù, Vaên Thieân Töôøng,Nguyeãn Baù Traùc keû só göôm ñaøn
nöûa gaùnh giang sôn moät baàu..cho neân thô vaên luoân thoaùt tuïc, aån
hieän caùi haøo khí cao ngaát cuûa ñaáng tröôïng phu.Vôùi Hoaøng phuû
ngoïc Töôøng,chæ rieâng caùi töïa cuûa thi taäp vaø yù thô trong baøi “
Ñuøa chôi” nhieàu luùc ngöôøi ñoïc, neáu khoâng bieát tröôùc Y laø teân
phaûn taëc, gian aùc, ñem moät phaàn ñôøi vaø caû danh gía cuûa doøng hoï
toân quyù vuøi döôùi buøn nhô, khi nhaån taâm theo leänh VC taøn saùt daân
chuùng voâ toäi., raát deã bò laàm laïc, vì qua yù thô, cöù ngôû ñaây laø
moät cao taêng, moät thaùnh nhaân hay ít ra cuõng thuoäc keõ só ngaånmaët
nhìn trôøi :
“ Ta tìm laïi trong hình haøi hoùa böôùm,
Chuùt töï do quaû thöïc treân ñôøi
Ruõ saïch heát
ñam meâ hoang töôûng
Nuùi thoâng nhieàu, ta haõy rong chôi
“
Ñoïc ñoaïn thô ngaén treân môùi thaáy laï, vaø caøng
ngôù ngaån vôùi caâu chuùt
töï do quaû thöïc treân ñôøi” nhö vaäy caû moät quaûng ñôøi töø naêm 1963
cho tôùi 1975, vì ai maø phaûi boû ñôøi, daán thaân vaøo con ñöôøng man
rôï, noùn tai beøo , ñoâi deùp raâu, AK, maõ taáu vaø caùi löôûi khoâng
xöông laéc leùo laøm chuyeän ñoåi traéng thay ñen ? Ñaõ laøm thì phaûi
nhaän, phöông chi haønh ñoäng cuûa mình nay ñaõ thaønh moät toäi danh
thieân coå, ngaøn ñôøi muôn kieáp, bia mieäng bia ñôøi khoâng tha, thì
khoâng theå “ Ruõ saïch heát ñam meâ hoang töôûng “ ñeå thaønh tieân rong
chôi treân nuùi thoâng. Hôûi ôi chæ vì chuùt phuø du cuoäc ñôøi, maø phaûi
mang maët naï phaù ñôøi, chaúng rieâng ñaõ haïi ñôøi mình, maø coøn laøm
cho theá toäc oâ danh, nöôùc non tan taùc, daân chuùng caû nöôùc laàm than
khoå luïy “ ñöøng hoûi nöûa em ôi, thaày leân ñöôøng ñaùnh Myõ” trong luùc
ñoù beân caïnh thaày thì ñaày raãy Nga, Taøu,Baéc Haøn,Cu Ba,Ñoâng Ñöùc.
Coù caùi ngang traùi voâ thöôøng, laø neáu nhö Leâ Khaéc Quyeán, Leâ vaên
Haûo, Leâ Tuyeân, Nguyeãn ñaéc Xuaân vaø anh em nhaø Hoaøng Phuû..vì
thuoäc loaïi daân chuùng bò cheá ñoä VNCH ñeø eùp phaûi soáng cuøng khoå
maát töï do, neân môùi theo VC ñeå may ra xoay baïch oác thaønh laâu ñaøi,
neùm thanh y tìm gaám voùc, caùi naøy ai naáy ñeàu ôû treân möùc thöôïng
thöøa,vaäy thì laøm giaëc ñeå laøm gì ñeán giôø naøy moät chuùt töï do cho
mình, cho ñôøi vaãn chöa coù, Naêm 1971, khi maø chieán tröôøng meàn nam
böôùc vaøo giai ñoaïn taøn khoác, Haø Noäi caàn maùu xöông thanh nieân nam
nöû ñeå ñoát ruïi Tröôøng Sôn, môû loái vaøo Nam, neân cuõng caàn tung heâ moät soá
phaûn taëc cuûa VNCH ñaõ chaïy theo , vì vaäy môùi phong cho Hoaøng phuû
Ngoïc Töôøng leân chöùc nhaø thô VC vaø cho ñaøi phaùt thanh phoå bieán
baøi thô “ Toâi ñi treân nhöõng con ñöôøng röøng cuû “ cuõng nhôø vaäy maø
Töôøng ñaõ loït vaøo maét xanh cuûa Laâm Thò Myõ Daï, cuøng khoùa vôùi
Döông Thu Höông taïi tröôøng vieát van Nguyeãn Du ôû Haø Noäi naêm
1972.:
“ Hai möôi naêm daøi treân traùn meï
Nhöõng con ñöôøng röøng veõ neùt öu tö “
Thô hay, ñaùng tieâu bieåu cho moät con ngöôøi ,
ñuùng ra laø moät caùi xaùc bieát ñi, soáng nhö ñaõ cheát vì :” hai möôi
naêm bieát ai coøn nhôù ? nhöng töø ñoù caây hoang röøng giaø “ Ñoù môùi
laø noåi khoâ cuûa moät ñôøi ngöôøi, ngöôøi ta queân thì mình tieác,
ngöôøi ta nhôù mình sôï, ñaêm chieâu, ngheïn ngheïn soáng laøm sao noåi
ñaây hôûi trôøi ?
Quaû thaät suoát phaàn ñôøi coøn laïi, Hoaøng Phuû
ngoïc Töôøng, khoâng bao giôø thoaùt noåi aùm aûnh cuûa toäi loãi moät
thôøi gaây ra, ñaâu cuõng laø moät ñòa chæ buoàn, nôøi naøo cuõng gaëp coá
nhaân, nhöõng ngöôøi maø Hoaøng phuû ngoïc Töôøng trong moät phuùt phuø
du, ñöa hoï veà beân kia theá giôùi :
Nhöõng chieàn beán Ngöï daâng möa
Chöøng nhö ai ñoù mô hoà goïi toâi
Toâi ra môû
cöûa ñoùn ngöôøi
Chæ nghe tieáng gioù thoåi ngoaøi haønh
lang .”
Taát caø giôø chæ coøn laïi boùng toái, thôøi gian
ñeå hoa phuø dung taøn luïn, taát caû cuõng ñaõ caïn taøu khi caùi saân si
bieán vuït vaøo coõi khoâng khoâng. Hoaøng phuû ngoïc Töôøng luoân nuoâi
aûo töôûng haûo huyeàn laø löu laïi vôùi ñôøi tuoåi teân, nhöng tieác thay
laàm ñöôøng laïc neõo, theo keû aùc laøm aùc, roát cuïc moät mình thui
thuûi ñi veà trong coûi phu du, saùm hoái cho tôùi cheát vaãn chöa yeân
hoàn ./-
XB cuoái ñoâng –2002
Möôøng Giang